‘Maak Fries tweede taal basisschool’, 22-03-2008 (A-LC)

Meerderheid voor invoering

Van onze verslaggever
LEEUWARDEN -Gebruik het Fries als voertaal naast het Nederlands op basisscholen in deze provincie. Dit spreekt een meerderheid van de Friese volwassenen aan. Ook als derde taal, naast het Nederlands en Engels, wordt het nuttig geacht om op school Fries te spreken.

Dit blijkt uit een opiniepeiling onder ruim achthonderd deelnemers, in opdracht van deze krant verricht door onderzoeksbureau Newcom Research en Consultancy. Aanleiding vormde het voornemen om het provinciebestuur meer zeggenschap te geven over het gebruik van het Fries als voertaal in het onderwijs.

Voorstander van het gebruik van het Fries tijdens de lessen, naast het Nederlands en niet te verwarren met Friese les als zodanig, toont 52 procent van de ondervraagden. Een kwart van de respondenten staat er neutraal tegenover of weet het niet, de overige 22 procent is er tegen.

Een aantal basisscholen is al tweetalig: hier worden de lessen deels in het Nederlands en deels in het Engels gegeven. Voor 19 procent van de ondervraagden is een derde taal niet nodig, maar opnieuw 52 procent vindt gebruik van het Fries als derde taal een goed idee. Geen mening heeft 9 procent.

De overige 21 procent kiest voor een andere derde taal. Spaans heeft de grootste voorkeur, met 35 procent van deze groep. Duits scoort 32 procent, voor de Franse taal kiest 26 procent en 9 procent vindt Chinees het nuttigst. Enkelingen noemen nog Russisch, Portugees en Indonesisch.

Na de basisschool is Fries als voertaal minder zinvol, vinden de meeste inwoners van deze provincie. Een kwart van de ondervraagden lijkt het wel nuttig, maar 41 procent zegt het daar (zeer) mee oneens te zijn.

Hierbij maakt het wel uit of de respondent zelf Friestalig is of tenminste de taal beheerst. Van degenen die zo goed als altijd Fries spreken, vindt 47 procent dat het Fries ook in het voortgezet onderwijs prima als tweede of derde voertaal kan worden gebruikt. Bij de ondervaagden die soms Fries spreken is het aantal voorstanders gezakt tot 22 procent. [voorpagina]

Geen Friese lessen in voortgezet onderwijs

Vervolg van de voorpagina
LEEUWARDEN - Een meerderheid van de Friezen vindt het zinvol om op basisscholen een aantal lesuren in de Friese taal te geven, naast gebruik van het Nederlands. Maar na het basisonderwijs wordt deze meertaligheid niet meer breed gesteund.

Nog maar 27 procent is voorstander van Fries als tweede taal in het voortgezet onderwijs. Daarentegen is 41 procent  hier het (zeer) mee oneens. Uit het onderzoek van deze krant naar Fries als tweede of derde voertaal blijkt dat ook voorstanders de uitvoering niet willen overdrijven.

Als tweede taal naast het basisonderwijs in het Nederlands is maximaal vijf uur per week voldoende, zegt de grootste groep (48 procent) van de voorstanders. Een beduidende groep (35 procent) voelt meer voor vijf tot tien uur per week.

Voor meer uren bestaat weinig animo: 6 procent kiest voor tien tot vijftien uur, 4 procent voor vijftien tot twintig uur, ook 4 procent voor twintig uur of meer – hetgeen zou neerkomen op vrijwel volledig onderwijs in het Fries – en de resterende 3 procent weet het niet.

De grootste voorstanders van het gebruik van het Fries als extra voertaal op school zijn, niet verrassend, de respondenten die zelf zo goed als altijd Fries spreken: 77 procent. Van hen is 6 procent tegenstander, de rest weet het niet.

Bij de ondervraagden die zeiden “soms” Fries te spreken, is 56 procent voorstander van meer Fries in de lessen, 16 procent tegen en 27 procent zonder uitgesproken mening. [Van] De inwoners van deze provincie die zeggen het Fries wel te kunnen spreken, maar dit niet of zelden doen, is nog maar 28 procent voor meer Fries op school, en 40 procent tegen.

Ook bij de niet-Friestaligen vindt 27 procent meer Fries wel zinvol. Toch is hier de groep tegenstanders met 43 procent het grootst. Zoals ook viel te verwachten, zijn de echt Friestaligen voorstanders van een substantieel aantal uren in het Fries: 40 procent kiest voor vijf tot tien uur, 37 procent voor hoogstens vijf uur.

De ‘soms’-sprekers vinden in meerderheid (60 procent) tot vijf uur wel genoeg, al kiest hier ook nog 34 procent voor vijf tot tien uur. Bij de niet-sprekers, ook al beheersen [= beheerst] een deel van hen de taal wel, die Fries als voertaal wel zinvol achten, houdt het met ten hoogste vijf uur echt op. Wel is de animo voor Fries als tweede of derde voertaal in het basisonderwijs het grootst in het noorden van de provincie, bij bewoners van dorpen (57 procent tegen 46 procent in steden en grote plaatsen) en bij ondervraagden met alleen lager onderwijs, voorbereidend of middelbaar beroepsonderwijs en mavo. [ side 17]

Boarne: Leeuwarder Courant, 22-03-2008

FFU: De útslaggen fan de opinypeiling wize noch net sa min. Dy kin men brûke om stapke foar stapke te kommen ta in lykweardich en lykberjochtige plak fan it Frysk yn it basis- en fuortset ûnderwiis, dus ta folweardich trijetalich ûnderwiis. 

<< Werom nei 'Aktueel 2008'